Kracht van slaap bij mens en hond

Ik heb in mijn begeleidingen altijd aandacht voor slaap. Het wordt door veel cliënten, jong en oud, ook vaak als een probleem aangegeven. Na een periode van in stretch te staan en nogmaals de kracht van slaap te hebben ervaren, wil ik hier graag over schrijven. Als systeemtherapeut heb ik ons systeem altijd ruimer gezien dan alleen onze relaties. Het voelde niet juist om mij enkel te richten op het "inter" en niet op het "intra". Ons innerlijk systeem, van het vernuftige brein tot het microbioom in onze darmen, ondersteund door onze spiermassa... Elk deeltje levert een unieke bijdrage. Dit geldt voor elk levend wezen, alleen lijkt het erop dat wij, mensen, soms vergeten hoe belangrijk  dit alles is voor ons welzijn. Ondertussen krijgen ook biologische systemen een plaats in de systeemtherapie, en daar ben ik blij om. Het werken met dieren, voor mij honden, heeft mij nog meer bewust gemaakt van deze samenwerking en de impact op welzijn.

De kracht van slaap

Slaap, een essentieel onderdeel van ons dagelijks leven, wordt vaak onderschat in zijn invloed op onze geestelijke gezondheid. We zijn ons vaak bewust van het feit dat slaaptekort ons humeur kan beïnvloeden en ons minder alert kan maken, maar de diepgaande impact strekt zich veel verder uit dan alleen vermoeidheid. Het is cruciaal om te begrijpen hoe slaap onze hersenfunctie en ons emotionele welzijn beïnvloeden. Dit geldt zowel voor mensen als voor honden. Wanneer ik werk met mijn therapiehonden of therapiehonden opleid, zie ik meteen dat stress verhoogt en draagkracht vermindert wanneer deze honden niet voldoende kunnen rusten en slapen.

‍

Een goed slaappatroon is niet alleen gunstig voor een frisse geest, maar het is ook essentieel voor het behoud van een gezond brein. Onderzoek toont aan dat te weinig slaap kan leiden tot verminderde hersenfunctie en een verslechtering van het geheugen, zowel bij mensen als bij honden.

‍

Daarom is voldoende slaap van onschatbare waarde voor het behoud van optimale cognitieve vaardigheden. Wat het werken met therapiehonden betreft, is slaap ook een belangrijk onderdeel van het veilig werken met je hond. Ik zeg dikwijls: een therapiehond is een hond die topsport beoefent.

Een consistent slaapschema speelt dan ook een cruciale rol bij het handhaven van een gezonde geest. Het bioritme, het natuurlijke patroon van slapen en waken dat in ons allemaal inherent is, reguleert niet alleen onze slaap, maar ook een breed scala aan lichaamsprocessen. Net zoals bij mensen ervaren honden die in harmonie leven met hun bioritme dat ze gemakkelijker ontwaken in de ochtend, hebben ze snellere inslaaptijden en vertonen ze een verhoogd gevoel van vitaliteit en creativiteit gedurende de dag. Wij zouden ons dagelijks leven zoveel mogelijk moeten aanpassen naar ons bioritme, maar we hebben ook de verantwoordelijkheid om het bioritme van onze hond te ontdekken en er zoveel mogelijk rekening mee te houden, zodat het zijn mentale en fysieke gezondheid ondersteunt.

‍

Helaas is het natuurlijke ritme van veel mensen maar ook (therapie-)honden verstoord, vaak als gevolg van moderne levensstijlfactoren zoals langdurige blootstelling aan blauw licht van schermen, late avondevenementen en onderbrekingen van de slaap door externe factoren zoals kinderen. Deze verstoringen kunnen leiden tot een disbalans in slaapgewoonten, wat op zijn beurt de geestelijke gezondheid kan beïnvloeden, zowel bij mensen als bij honden.

‍

Ook honden willen een slaapplek waar het rustig is; de ene hond heeft nabijheid nodig, de andere wil liever ongestoord alleen liggen. De ene hond heeft last van licht, de andere van geluid om tot een goede diepe slaap te komen. De ene hond moet na 30 minuten ondersteuning van een therapiesessie rusten, een andere kan 1,5 uur als medetherapeut aanwezig zijn. Het is belangrijk dat jij als verantwoordelijke over je hond hiermee rekening houdt in de planning van je werkdag.

Het begrijpen van de complexe relatie tussen slaap en geestelijke gezondheid is van onschatbare waarde voor het welzijn van zowel mensen als onze viervoetige vrienden. Het benadrukt het belang van een ruimdenkende benadering van gezondheid, waarbij zowel fysieke als mentale aspecten in overweging worden genomen. Door te streven naar een gezond slaappatroon en het aanpakken van eventuele geestelijke gezondheidsproblemen, kunnen zowel mensen als honden hun pad naar welzijn en veerkracht efficiënter bewandelen.

‍