Improviserendspel en antropomorfisme

Sociale ervaringen, behoeften en emoties projecteren op de hond is een match bij kinderen in therapie. Menselijke eigenschappen toeschrijven aan de hond (of niet menselijke wezens/voorwerpen) noemen we antropomorfisme.

Kinderen interpreteren het gedrag van de hond op een wijze dat het voor hen herkenbaar en begrijpbaar is. De interpretatie van de hondentaal en de interacties tussen elkaar worden zo gelinkt aan de leefwereld van het kind.

Als therapeut maak ik dankbaar gebruik van het antropomorfisme dat het kind inbrengt. Het geeft veel informatie over het kind en waar het in zijn/haar hoofdje mee bezig is.  Kinderen geven verschillende betekenissen aan de aanwezigheid van de hond. De betekenissen zijn afhankelijk van omstandigheden, context en hulpvraag. Betekenissen die ik als therapeut binnenbreng in de sessie worden zorgvuldig gekozen. Ze moeten matchen met de gedachten, gevoelens en noden van het kind.

‍

Vanuit deze betekenisgeving start het kind dikwijls een samenspel met de hond. Het worden interacties waar de hond verschillende rollen toegewezen krijgt maar ook eigenschappen die meestal verbonden zijn met de gezinscontext. Kinderen kunnen tijdens dit spel laten zien hoe ze omgaan met die context. Hoe ze situaties oplossen, wat ze verwachten, moeilijk vinden, op vastlopen,...

‍

Het anticiperen van de hond op de acties van het kind in het samenspel maakt dat het kind in een levendig rollenspel komt waarin ze leren te observeren en communiceren met de hond. De hond is geen acteur en speelt geen rolletje. Dit is wat het zo boeiend maakt. De hond is aanwezig vanuit echtheid, blijft in het hier en nu, is eerlijk en zonder oordeel in dit spel. Daar waar het kind zich een rol toeëigent blijft de hond zijn gewone zelf. Het geeft een extra dimensie aan dit improviserendspel en is typisch voor het antropomorfisme. Het kind zit in de fantasie, verbeelding maar de hond niet. Het kind kan in dit spel verschillende vaardigheden oefenen, verschillende emoties tonen, behoeften en verlangens laten zien. De hond zal altijd vanuit echtheid reageren. Ze krijgen inzicht in hun eigen gedrag zonder dat alles in woorden moet omgezet worden. De ervaring van deze interacties zorgen voor een snellere internalisering en transitie naar de verschillende contexten waarin het kind leeft.

Dit improvisatiespel geeft je als therapeut meer inzicht in hoe het kind reageert op onverwachte situaties. Improvisatie geeft soms verrassende uitkomsten. De kinderen zelf ervaren de dynamiek tussen zichzelf en de hond.

‍

Ze kunnen het contact doorleven. Dit ervarend leren zorgt dikwijls voor een snelle transfer met de wereld buiten de therapiekamer. Ze leren ook creativer, flexibeler en positiever te communiceren in contact met anderen.

‍

Als therapeut is het belangrijk je heel bewust te zijn van het antropomorfisme. We moeten in dit improvisatiespel veel oog blijven houden voor de hondentaal zodat we de noden van onze collega hond niet uit het oog verliezen. We moeten ten allen tijden ook kunnen anticiperen op de behoeften van onze hond. Dit geeft ons een grote verantwoordelijkheid. Wanneer we merken aan de taal van onze hond dat deze zich niet meer comfortabel voelt is het aan ons om in het spel zo te sturen dat we het kind niet bruuskeren maar samen de hond datgene geven waar die nood aan heeft.